«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Yolg‘on qasam ichishdan qaytardilar” va bunday dedilar: “Kimki achchiq yolg‘on bilan qasam ichsa, bu ishi bilan musulmon kishining obro‘sini to‘ksa, Alloh taologa yo‘liqqanda Alloh taolo unga g‘azab qilgan holatda bo‘ladi”.
(Bu hadis Imom al-Buxoriy, Imom at-Termiziy, Imom Muslim, Imom Abu Dovud, Imom Ibn Moj- ja, Imom Ahmadning hadis kitoblarida kelgan.)
Biz yuqorida qayd qilganimizdek, yolgon Alloh taolo bor qilgan narsani bo‘lmagan deb da’vo qilishdir. Bunday odam Alloh taologa nisbatan bo‘xton qiluvchidir. Endi buning ustiga bu xususda yolg‘on qasam ham ichsa, inkorini Allohning ismi bilan ta’kidlashni istagan bo‘ladi. Bu esa qo‘rslik ustiga qo‘rslik bo‘ladi. [Bu o‘rindagi] sabr esa mana shu qo‘rslik bilan, qalbi cho‘chimasdan va qo‘rqmasdan [bir narsani] Alloh taolo bor qilmagan deb ta’kidlab turib olishdir. Bunday odam Allohning buyuk ismi bilan o‘z yolg‘onini isbotlashga urinadi. Bu [nokas] shu yo‘l bilan Alloh taolo uning bir birodariga rizq qilib bergan moli dunyosidan bir parchasini qirqib olishni istaydi. Shuning uchun bu boradagi ko‘rsatma qattiq bo‘ldi. Bunday ish Allohning g‘azabiga munosib topildi.
Rivoyat qilishlaricha, Alloh taolo “Ey Muso, mening nomim bilan yolg‘on qasam ichma! Ismim bilan yolg‘on qasam ichgan kimsani qattiq xushsizlik holatiga (“Siqol al-filut”)ga tashlayman”, – dedi. Muso (alayhissalom) “Ey Robbim, filut nima?” dedilar. Alloh taolo “Filut sharob ichmasdan mast bo‘lishdir”, – dedi.
Alloh taolo hushini olib qo‘ygan kimsaning nimasi qoladi? Alloh taoloning unga bo‘lgan g‘azabidan hushini yo‘qotib mast holda uning huzuriga kelgan kimsani ahvoli qanday ham bo‘lardi?
✍️Hakim Termiziyning «Qaytarilgan amallar» («Al-Manhiyyot») asaridan
